QUEBEC KÖPRÜSÜ KAZASI
1907 yılında Kanada’nın Quebec şehrinde bulunan Saint Lawrence nehri üzerinde inşaatı devam etmekte olan köprüyü. kontrole gelen mühendis ekibi kirişlerin eğilmeye başladığını, ölü yüklerin hesaplanandan fazla olduğunu, köprü kirişlerinin taşıma gücünün çok üstünde yük aldığını tespit ederler. İşin durdurulması ve yapının bu duruma uygunluğunun araştırılması gerektiğini telgrafla sorumlu mühendise bildirirler.
Sorumlu mühendis Theodore Cooper ise köprüdeki sorunların önemsiz olduğunu belirtir. Köprüyü inşa eden The Phoenix Bridge Company ise köprü kirişlerinin montajdan önce eğilmiş olduğunu belirtir ve köprünün tamamlanmak üzere olduğunu ve köprünün güvenli olduğunu iddia ederler.
Kontrol mühendisi McLure ise ısrarla sorumlu mühendis Cooper’a telgraf ile endişelerini bildirerek inşaatın durdurulmasını söylemektedir.
29 Ağustos 1097’de McLure New York’a Cooper ile görüşmeye ve endişelerini yüz yüze anlatmak için gider. Cooper köprüde ciddi hataların olduğunu kabul eder ve yüklenici firma olan Phoenix Bridge Company’ye telgraf çeker ve köprüye daha fazla yük eklenmemesi gerektiğini bildirerek McLure ile birlikte Phoenix ofisine doğru yola çıkarlar.
Ama köprü inşaatının durdurulması gerektiğini belirten telgraf Quebec’e ulaşmadan köprü, üzerinde çalışan 86 işçi ile birlikte 15 saniye içinde yıkılır. 75 işçi hayatını kaybeder, geri kalan işçiler ise yaralı olarak kurtulur.
Bu olay tarihe Quebec Köprüsü felaketi olarak geçer.
DEMİR YÜZÜK RİTÜELİ (THE IRON RING CEREMONY)
25 Ocak 1922 yılında İnşaat Mühendisi Prof.Haultin, Kanada Mühendisler Derneği’nde geleceğin mühendis adaylarının mesleki etikler hakkında söz vermeleri/yemin etmeleri gerekliliğini önerir. Bu yemin töreninin de bir ritüel şeklinde olması kararlaştırılır.
İlk kez 25 Nisan 1925 yılında düzenlenen bu ritüelde, mezun olan yeni mühendislere, mühendis olmanın topluma karşı sorumlulukları, meslek etiği, mesleki yükümlülükler, insani bakış açısı, kısaca mühendislik disiplinini hatırlatarak yemin ederler ve her bir mühendise serçe parmaklarına takmak üzere birer demir yüzük verirler.
Bu yüzüğün 1907 yılında 75 işçinin hayatını kaybettiği Quebec Köprüsü’nde kullanılan çeliğin eritilmesinden yapıldığı söylenir.
Bu yüzüğü takan her bir mühendis, yaptığı tasarım, çizim, hesap veya belgenin altına imza atarken tatktıkları yüzük zeminle temas edip çıkardığı sesle o mühendise “Quebec Köprüsü Felaketi”ni hatırlatır. Mühendis, attığı imza, yaptığı tasarımın sonucunun birçok insan hayatına mal olabileceği bilinciyle işini yapması gerektiğini hatırlar. Kanadalı her bir mühendis bu yüzüğü ömür boyu gururla taşır. Çünkü Kanadalı bir mühendis için bu sadece bir yüzük değildir. Kendine ve topluma karşı verdiği sözdür.
Ülkemizde de “Mühendisin Yemini” bulunmaktadır ve şöyledir:
Bana verilen Mühendislik ünvanına daima lãyık olmaya;
onun bana sağladığı yetki ve yüklediği sorumluluğu bilerek,
hangi şartlar altında olursa olsun,
onları ancak iyiye kullanmaya;
yurduma ve insanlığa yararlı olmaya,
kendim ve mesleğimi maddi ve manevi alanlarda yükseltmeye çalışacağıma
namusum ve şerefim üzerine yemin ederim.
Mühendisin Yemini
Ama hiçbir mühendis bu yemini ezbere bilmez. Odaya kayıt olurken mühendislik yemini ettirilir ve orada kalır. Ülkemizde de mühendislik yemini edilirken sembolik olarak her bir mühendisin üzerinde taşıyabileceği, baktıkça topluma, ülkesine, insanlığa ve kendisine karşı sorumluluğunu hatırlatacak bir obje olması güzel olmaz mı?
HAMİŞ
Ülkemizde yaşanan mühendislik hatalarından kaynaklanan birçok kaza örtbas edilmeye çalışılırken, Kanada ise 100 yıldır mühendislik hatası sonucu meydana gelen bir kazayı yeni mezunların tabiri caizse kafasına vurmaktan, gözüne sokmaktan, beynine işlemekten vazgeçmiyor. Üstüne parmaklarına takarak her imza attıklarında “attığın imzanın toplumsal sorumluluğu olduğunu unutma” diyerek o kaza sonucu hayatını kaybeden insanları hatırlatıyor.
